Οι όροι και τα όρια της λειτουργίας του νηπιαγωγείου βασίζονται στη φύση της ανάπτυξης του παιδιού και στην ικανότητα του για μάθηση. Με αυτόν τον τρόπο το νηπιαγωγείο αναλαμβάνει την ευθύνη να ανταποκριθεί με ευελιξία σε ένα ευρύ φάσμα ικανοτήτων και δεξιοτήτων του παιδιού, που θα το βοηθήσουν στη συγκρότηση της προσωπικότητας του. Η φιλοσοφία του και ο τρόπος παρέμβασης του έχουν άμεση σχέση με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Εξαιτίας των ατομικών διαφορών των παιδιών ? διαφορές που προέρχονται κατά κύριο λόγο από τους διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης τους? είναι φυσικό σε κάθε προσχολική τάξη να υπάρχουν και διαφορές μεταξύ των νηπίων αλλά και μεταξύ των διαφορετικών τμημάτων. Και οι διαφορές αυτές δεν σχετίζονται μόνο με τους ρυθμούς ανάπτυξης των παιδιών, αλλά και με τα διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα μέσα στα οποία γεννήθηκαν και μεγάλωσαν.
Η «καθαρότητα» των κοινωνιών είναι πλέον ένας κοινωνικός μύθος και όλοι θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με ανθρώπους που είναι φορείς άλλων πολιτισμών και διαθέτουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από εμάς. Το νηπιαγωγείο αναλαμβάνει σημαντικές πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της αποδοχής του «άλλου» ή αλλιώς του «διαφορετικού». Η προσχολική εκπαίδευση ως τμήμα του εκπαιδευτικού δικτύου επιδιώκει να βοηθήσει τους «άλλους» να ενταχθούν ομαλά στο σχολικό περιβάλλον και στο κοινωνικό σύστημα γενικότερα. Είναι το κρίσιμο σημείο, όπου θα πρέπει να αναδυθεί ο αντισταθμιστικός χαρακτήρας του νηπιαγωγείου και να αναλάβει την παροχή των εκπαιδευτικών ευκαιριών που δικαιούνται όλοι οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από την τάξη, τη φυλή, το φύλο ή την εθνότητα. Οι νηπιαγωγοί είναι σε θέση να ανταποκρίνονται ο' αυτές τις διαφορές προσαρμόζοντας αναλόγως το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και τις μαθησιακές - διδακτικές τεχνικές. Στα σύγχρονα ελληνικά νηπιαγωγεία ?κλασικά και ολοήμερα? οι νηπιαγωγοί είναι σε θέση να κατανοούν τους τρόπους και τους ρυθμούς ανάπτυξης των νηπίων. Επιπλέον έχουν αποκτήσει την κατάλληλη εκπαίδευση, που τους επιτρέπει να εργάζονται με τα παιδιά, δημιουργώντας τις ικανές και αναγκαίες συνθήκες όπου δίνεται έμφαση σε μαθητοκεντρικές δραστηριότητες και όπου ο/η εκπαιδευτικός αναλαμβάνει το ρόλο του συντονιστή παρά το ρόλο του μεταδότη γνώσεων. Η διαδικασία μάθησης εκρέει από τα ενδιαφέροντα των παιδιών και τις μαθησιακές τους ανάγκες, τις οποίες ο/η νηπιαγωγός αναλαμβάνει να υποστηρίξει.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου στοχεύει κυρίως στην ύπαρξη δραστηριοτήτων που θα εμπνέονται από τις ανάγκες και το επίπεδο ανάπτυξης των παιδιών. Δεν στοχεύει στην εκμάθηση συγκεκριμένων και αυστηρά οριοθετημένων γνώσεων. Το νηπιαγωγείο δεν προσφέρει στα παιδιά γνώσεις που συσσωρεύονται και που θα αποτελέσουν τελικά το γνωστικό τους κεφάλαιο, όπως συμβαίνει με τις επόμενες εκπαιδευτικές βαθμίδες. Στόχος του νηπιαγωγείου είναι να δημιουργήσει σε όλα ανεξαιρέτως τα νήπια τις βάσεις πάνω στις οποίες θα χτίσουν τη μελλοντική τους μάθηση. Επιδιώκει την καλλιέργεια και την ανάπτυξη μιας σειράς δεξιοτήτων. Τα παιδιά έχουν διαφορετικές εμπειρίες, που αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία θα χτιστεί η μαθησιακή τους πρόοδος. Οι εμπειρίες αυτές εξαρτώνται από τις ευκαιρίες που τους δόθηκαν από το οικογενειακό τους κυρίως περιβάλλον. Για το λόγο αυτό οι εκπαιδευτικές παρεμβάσεις στο νηπιαγωγείο θα πρέπει να στοχεύουν στα εξής σημεία:
Σκοπός του νηπιαγωγείου είναι να δημιουργήσει σε όλα ανεξαιρέτως τα νήπια τις βάσεις πάνω στις οποίες θα χτίσουν τη μελλοντική τους μάθηση. Το σύγχρονο ελληνικό νηπιαγωγείο προσφέρει κυρίως μαθησιακές εμπειρίες, που θα επιτρέψουν στα παιδιά, σε όποιο αναπτυξιακό και μαθησιακό στάδιο κι αν βρίσκονται, να αναπτυχθούν ομαλά, ολόπλευρα και να θεμελιώσουν τις βάσεις πάνω στις οποίες θα οικοδομήσουν την εκπαιδευτική τους πορεία. Το νηπιαγωγείο προσφέρει πολυσήμαντες υπηρεσίες στα παιδιά και στις οικογένειες τους.
Σύμφωνα με τους στόχους του νηπιαγωγείου, τα νήπια πρέπει να συνηθίσουν να επικοινωνούν αποτελεσματικά, να παίζουν και να αλληλεπιδρούν με κατάλληλους τρόπους με τους άλλους συνομήλικους και ενήλικους. Το νηπιαγωγείο βοηθάει τα μικρά παιδιά να αρχίσουν σταδιακά να παραμένουν μακριά από το οικογενειακό περιβάλλον, χωρίς να φοβούνται και να αγχώνονται- αποτελεί ενδεχομένως μια πρώτη ευκαιρία να αρχίσουν τα παιδιά να αναπτύσσουν φιλικές σχέσεις και τρόπους συνεργασίας
με άλλα παιδιά. Επίσης στοχεύει στην ενίσχυση έξι διαφορετικών τομέων ανάπτυξης της προσωπικότητας του παιδιού, οι οποίοι σχετίζονται άμεσα μεταξύ τους και αλληλοσυμπληρώνονται. Οι τομείς αυτοί είναι: η σωματική ανάπτυξη, η αντιληπτική και η αισθητηριακή ανάπτυξη, η επικοινωνιακή και η γλωσσική ανάπτυξη, η γνωστική ανάπτυξη, η συναισθηματική ανάπτυξη και η κοινωνική ανάπτυξη.
© Δημιουργία Ιστότοπου: Μάνος Καντήλας Π.Ε.19